Ülkemizde mevsim normallerinin 6 ile 10 derece üzerinde seyreden
yüksek sıcaklığın ardından son günlerde yaşanılan çok sayıda orman yangını ve bu yangınlarda kaybettiğimiz
şehitlerimiz yüreklerimizi dağlamıştır.
Küresel ısınma ve yüksek sıcaklıklara kısa vadede müdahale edemeyeceğimize göre, orman yangınları ile
mücadelede etkin sonuçlar almada merkezi ve yerel idareye büyük sorumluluklar düşmektedir. Her ne kadar
09.10.1976 tarih ve 7/12521 sayılı Orman Yangınlarının Önlenmesi ve Söndürülmesinde
Görevlilerin Görecekleri İşler Hakkında Yönetmelik kağıt üzerinde oldukça iyi olsa da, bu yönetmeliğin yeterince
uygulanmadığı açıktır.
Kocaeli Aydınlar Ocağı olarak, merkezi ve yerel idareye orman yangınları ile mücadele konusunda önerilerimiz
şunlardır:
1 – Düzenlenmiş hali 15.09.2022 tarih ve 31954 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye
Afet Müdahale Planı’nın, Afet Yangın ve Afet Arama ve Kurtarma gruplarında Destek Çözüm Ortağı olarak yer
alan Milli Savunma Bakanlığı (Genelkurmay Başkanlığı)’nın Ana Çözüm Ortağı olacak şekilde yeniden
düzenlenmesini,
2- Türkiye’nin 27 uçak ve 105 helikopterden oluşan yangın söndürme filosu bulunmasına rağmen, büyük
kapasiteli uçakların çoğu kiralık olduğundan zamanında müdahalede yetersizlik yaşanmaktadır. Filonun Orman
Genel Müdürlüğü’ne ait, kalıcı ve güçlü bir uçak filosuna dönüştürülmesini, araçların riskli bölgelere önceden
konuşlandırılmasını ve gece operasyonlarına uygun teknolojilerin entegrasyonunu ve kurumlar arası hızlı
koordinasyon ve sorumluluk paylaşımıyla müdahale etkinliği artırılmasını,
3- Yangınlara erken müdahale için termal kamera ve kızılötesi sensörlere sahip İHA’ların peryodik olarak tehlike
olasılığı içeren bölgelerde uçuş yapmasını,
4 – Yangın gözetleme kulelerinin termal kamera ve kızılötesi sensörlerle 7/24 gözlem yapmasını ve gerekiyorsa
yapay zeka desteği alınmasını,
5– Ormanlara güneş enerjisi ile çalışan ısı ve nem sensörlerinin yerleştirilmesini ve 7/24 toplanan verilerin belirli
merkezlere aktarılarak sürekli olarak izlenmesini, gerekiyorsa yapay zeka desteği alınmasını,
6 – Göktürk – 1 uydusunun yüksek çözünürlüklü görüntülerinin kullanılması ile yangınların başlama noktaları ve
olası sebeplerinin ortaya çıkarılmasını,
7 - Orman ve tarım alanlarında yangın riskini artıran insan kaynaklı faaliyetlerin önlenmesi için, bu alanların
plansız yerleşim veya yoğun rekreasyon amaçlı kullanımının sınırlandırılmasını,
8 - Yangın sonrası yanan alanların imara veya turizm yatırımlarına açılmasının önüne geçilerek, bu tür çıkar
temelli uygulamaların caydırıcı biçimde denetlenmesini,
9 – Orman yangınlarının da yer aldığı afet eğitimi çalışmalarının tüm vatandaşlarımıza etkin bir şekilde,
gerekiyorsa sivil toplum kuruluşları aracılığıyla ulaştırılmasını öneriyoruz.
Mevcut yönetmeliklerin daha etkin uygulanması ve teknolojik altyapının güçlendirilmesiyle, merkezi ve yerel
idarelerin iş birliği içinde çalışması, ormanlarımız ve geleceğimiz için hayati önem taşımaktadır. Bu doğrultuda,
tüm paydaşları sorumluluk almaya ve doğamızı korumak için kararlı adımlar atmaya davet ediyoruz.
Saygılarımızla