Orman yangınları solunum sağlığı için büyük tehdit!

Türkiye’de günlerdir süren orman yangınlarıyla mücadele devam ederken, Solunum Derneği TÜSAD, dumana maruz kalanların sağlığına ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Yangın dumanına maruz kalanların hemen doktora başvurması gerektiğini belirten TÜSAD, özellikle küçük çocuklar, yaşlılar, astım, KOAH ve kalp hastalarının yangın dumanından korunması gerektiğini vurguladı. TÜSAD Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Onur Turan, “Duman solunması sonucunda üst solunum yollarında hasar ve ödem gibi durumların yanında, yaygın akciğer tutulumu, akciğer fonksiyonlarında bozulma ve hatta ölüme kadar giden tablolar oluşabilir” dedi. TÜSAD Astım ve Alerji Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Zeynep Ferhan Özşeker ise yangın dumanının solunmasının astım ve KOAH hastalarında hastalığın kötüleşmesine ve ataklara neden olabileceği uyarısında bulundu. Türkiye'yi etkisi altına alan orman yangınlar orman varlığında ciddi kayıplar oluştururken, bölgelerde yaşayan vatandaşlar hem can hem mal kaybına uğradı. Öte yandan pek çok canlı hayatını kaybetti ya da yaşam alanlarını terk etmek zorunda kaldı. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), orman yangınlarının solunum problemlerine neden olabileceğine dikkat çekti. Yangın bölgelerinde bulunan ve dumana maruz kalan vatandaşlar için önemli uyarılarda bulunan TÜSAD, orman yangınlarının aynı zamanda bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve sonucunda meydana gelen hava kirliliğinin çok ciddi sonuçları olacağını belirtti. SOLUNUM PROBLEMLERİNE DİKKAT Yaşananların iklim krizi sonucu ortaya çıkan afetlerin çok ciddi sağlık sorunlarına yol açacağını gösterdiğine dikkat çeken TÜSAD Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Onur Turan, "Orman yangınları sırasında ortaya çıkan çeşitli dumanlar, gazlar ve diğer solunan maddeler özellikle akciğerler için zarar verici etkilere sahip. Dumana bağlı akciğer hasarı; yanan maddenin cinsine, yanma şekline ve oluşan ısının sıcaklığına bağlı olarak değişir. Dumanın neden olduğu sistemik etkilerin büyük kısmını karbonmonoksit zehirlenmesi oluşturur. Ayrıca; hidrojen siyanür, asit, aldehit gazlar ve oksidanlar da akciğer ve vücuda zarar veren diğer bileşenler arasında yer alır. Duman solumasına bağlı ölüm her yüz kişiden ortalama 5 ile 8'inde gelişirken, erken ölümler, çoğunlukla hava yolu tıkanıklığı ve sistemik-metabolik zehirlenmeler sonucunda oluşur." Turan, Duman solunması sonucunda üst solunum yollarında hasar ve ödem gibi durumların yanında, yaygın akciğer tutulumu, akciğer fonksiyonlarında bozulma ve hatta ölüme kadar giden tablolar oluşabileceğini söyledi. YAŞLILAR VE ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA Yangın dumanının solunmasının astım ve KOAH hastalarında hastalığın kötüleşmesine ve ataklara neden olabileceği uyarısında bulunan TÜSAD Astım ve Alerji Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Zeynep Ferhan Özşeker, şunları söyledi: "Duman; zatürre ve bronşit gibi hastalıklara da neden olabilir. Kalp hastalarında ani ölümler, kalp krizi, kalp ritim bozuklukları meydana gelebilir. Yaşlı kişilerde kronik solunum yolu ve kalp damar hastalıklarının sıklığının fazla olması onları daha fazla risk altında bırakır. Çocuklarda ise solunum yolları ve akciğerlerin hâlâ gelişmekte olması nedeniyle yangın dumanına maruziyet kalıcı hasarlara, ileride astım gelişimine neden olabilir. Yangın dumanından korunmak için öncelikle çocuk, gebe, yaşlı, astım, KOAH, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olan kişilerin orman yangını riskinin yüksek olduğu dönemlerde zorunlu olmadıkça bu bölgelere seyahat planı yapmamalı. Yangın dumanı yayılım alanında bulunanların yangın riski yoksa evde kalarak kapı ve pencerelerini kapalı tutmaları, zorunlu tahliye durumu varsa da mümkün olduğunca bölgeyi hızla terk etmeleri, araba ile seyahat sırasında tüm camların kapalı olması, iç havalandırma ile aracın havalandırılması önerilir."